Ξηρόλοφος: Ιδιαίτερη ομορφιά

Ο Ξηρόλοφος είναι ένα όμορφο χωριό του δήμου Σουλίου. Το νέο χωριό έχει χτιστεί στην πεδιάδα καθώς η διαμονή στο παλιό χωριό είχε δυσκολίες. Παρόλα αυτά το παλιό χωριό είχε μια ιδιαίτερη ομορφιά που την αντιλαμβάνεται ο καθένας έστω και αν τα σπίτια πλέον έχουν μισογκρεμιστεί. Ίσως δεν είναι τυχαίο που ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος είχε γυρίσει σκηνές για ταινία του στο χωριό εκφράζοντας και την απορία του γιατί οι κάτοικοι εγκατέλειψαν αυτήν την ομορφιά και το καλύτερο κλίμα.

 Ο παλαιός Ξηρόλοφος είναι χτισμένος πάνω σ’ ένα λόφο. Μέχρι το 1965 οι περισσότεροι κάτοικοι έμεναν εκεί. Στην πλατεία του χωριού υπάρχει μια βελανιδιά που βρίσκεται εκεί πάνω από 4 γενιές. Εκεί μπροστά βρίσκεται και το παλιό Δημοτικό σχολείο του χωριού το οποίο λειτουργούσε από το 1950 μέχρι την εγκατάλειψη του χωριού. Στον κτίριο του σχολείου ήταν και το δωμάτιο για τον δάσκαλο.

 

  

Στα αριστερά του σχολείου είναι η εκκλησιά του Αγίου Γεωργίου η οποία χρονολογείται από το 1850. Κάθε χρόνο γίνονταν πανηγύρι στην πλατεία του χωριού προς τιμήν του Αγίου. Το σχολείο και η εκκλησία περιτριγυρίζονται από ένα πλούσιο σε βλάστηση δάσος το οποίο ευτυχώς είναι ανέπαφο ως τώρα.

Στο παλιό χωριό βρίσκεται και
η "λούτσα", όπου πήγαιναν τα ζώα για να πιουν νερό.

Μετά το 1965 οι κάτοικοι άρχισαν να εγκαταλείπουν το παλαιό χωριό και να κατεβαίνουν στον κάμπο όπου βρίσκεται ο σημερινός Ξηρόλοφος ο οποίος διαρρέεται από τον ποταμό Κοκκυτό.

Η Ζωοδόχος Πηγή

Το 1905 η Μαρία Μαγδαλινή που την φώναζαν καλόγρια έχτισε την εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής. Στην πραγματικότητα δεν ήταν καλόγρια  ήταν τόσο πολύ θρήσκα που όλη της η ζωή ήταν προσανατολισμένη προς την θρησκεία. Συγκέντρωνε συνεχώς χρήματα τα οποία είτε τα έδινε στον δεσπότη είτε με αυτά χρηματοδοτούσε το χτίσιμο εκκλησιών. Κάποια στιγμή, λένε, είδε στον ύπνο της την Παναγιά να κάθεται πάνω σε ένα βράχο και όταν την ρώτησε γιατί κάθεται εκεί η Παναγιά της είπε ότι δεν είχε κάποιο σπίτι εκεί. Η καλόγρια την επόμενη πήγε στον δεσπότη και του είπε για το όνειρο. Ο δεσπότης της πρότεινε να συγκεντρώσει χρήματα για να χτιστεί εκεί ένα εκκλησάκι. Πράγματι με διάφορους εράνους που έκανε, έχτισε το εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής στο πίσω μέρος του παλαιού χωριού, ακριβώς εκεί που ήταν ο βράχος. Την μνήμη της εορτάζουμε κάθε χρόνο την 1η Παρασκευή μετά το Πάσχα (εβδομάδα διακαινησίμου)

Σε αυτήν την εκκλησία  είχε γίνει και ένα σκηνικό με έναν Τούρκο. Ο Τούρκος είχε μπει εντός της εκκλησίας και βρίζοντας πυροβόλησε τρεις φορές μια εικόνα. Η εικόνα υπάρχει στην εκκλησία και τα σημάδια από τους πυροβολισμούς είναι ορατά.

Άγιος Αθανάσιος

Στο νέο χωριό του Ξηρόλοφου είναι χτισμένη η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου που η χάρη του γιορτάζεται στις 2 Μαΐου. Δίπλα από την καινούρια εκκλησία υπήρχε μια άλλη εκκλησία η οποία όμως λόγω ρευμάτων και εδάφους  γκρεμίστηκε, έχει μείνει μόνο το ιερό το οποίο έχει χτιστεί. Απέναντι από την εκκλησία υπάρχει ένα παλιό εικονοστάσιο και ένα πηγάδι. Είναι ο χώρος που παλαιότερα γινόταν τα πανηγύρια.

Ο Κοκκυτός ποταμός της Θεσπρωτίας

 Ο Κοκκυτός ποταμός της Θεσπρωτίας που πηγάζει έξω από την Παραμυθιά ενώνεται με τον ποταμό Αχέροντα κοντά στο χωριό Λυκουρσι και εκβάλει στη λίμνη Αχερουσία . Κατά τους Αρχαίους Έλληνες ο Κοκκυτός μαζί με τον Αχέροντα ποταμό περιτείχιζαν τον Άδη . Είχε νερά παγωμένα και μαζί με τον Αχέροντα έκλεινε την είσοδο του Άδη. Η λέξη κοκκυτός προέρχεται από κωκύω {θρηνώ} και δηλώνει τον οδυρμό και τους επιθανάτιους θρήνους. Ο Κοκκυτός αναφέρεται στην Οδύσσεια του ομήρου. Το μήκος του Κοκκυτού είναι περίπου 30 χλμ. Οι πηγές βρίσκονται κοντά στους πρόποδες του βουνού Γκορίλα και διασχίζει τα χωριά Παγκράτι, Ραχούλι, Ξηρόλοφο ,Σκάνδαλο, Κυψέλη και τα νερά του καταλήγουν στο χωριό Θέμελο οπού εκεί ενώνονται με έναν παραπόταμο του χωριού. Επίσης ο Κοκκυτός ενώνεται με τον Αχέροντα στο Μεσοπόταμο στο σημείο οπού παλιά βρίσκονταν παλιά η Αχερουσία λίμνη πριν αποξηρανθεί τεχνικά .Στις όχθες του υπάρχει πλούσια βλάστηση από πουρνάρια , φιλίκι και πολλά πλατάνια . Στην κυρίως ροή του ποταμού υπάρχουν αρκετά είδη ψαριών όπως μπράνια, χέλια, δροσίνες και μουστακάτα . Επίσης στην περιοχή του ποταμού συγκεντρώνονται μεγάλος αριθμός πουλιών όπως φάσες, τριγώνια, μπεκάτσες, κοτσύφια, τσίχλες και πολλά σπουργίτια . Γίνεται μεγάλη προσπάθεια να διατηρηθεί το ποτάμι καθαρό γιατί αποτελεί πηγή φυσικού πλούτου και είναι ανάσα ζωής για τον τόπο.